Nu we het oude jaar hebben afgesloten en een nieuw jaar begonnen zijn is het tijd terug te blikken op wat we allemaal hebben kunnen doen in het afgelopen jaar, en onze donateurs te bedanken die dit met hun giften mede mogelijk hebben gemaakt.
Het doel waarmee de stichting vorig jaar is opgericht is het ondersteunen van de werkzaamheden aan de NCV en de bijbehorende app en projecten. Dit omvat niet alleen ondersteuning in gemaakte onkosten, ook ondersteuning aan degenen die tijd willen vrijmaken om meer in het project te kunnen investeren. Zo kan ik meer dan de helft van mijn tijd in deze werkzaamheden stoppen. Door een grote gift bij de oprichting vorig jaar hebben we nog altijd een gezonde buffer, al gaat er elke maand nog iets meer uit dan er binnenkomt. Maar we kunnen nog wel even vooruit, en we vertrouwen erop dat Vader op zijn tijd zorgt voor financiële ondersteuning als dat nodig is.
Projecten 2022
Ik had me begin vorig jaar voorgenomen dit jaar te werken aan het vernieuwen van de app, meer voetnoten schrijven bij de vertaling en beginnen aan een woordenboek, en het beginnen aan de voorbereidingen voor de vertaling van het Oude Testament. Al heb ik op al deze gebieden al wat verkennend werk gedaan, al in januari kwam er een ander project tussen dat de rest van 2021 in beslag heeft genomen: het klaarmaken van de vertaling van het Nieuwe Testament voor een uitgave op papier.
Eind 2021 was de situatie zo dat een aantal brieven van Paulus door de voltallige vertaalcommissie gemaakt en nagekeken waren, maar de rest van het Nieuwe Testament door mij als “proeve van vertaling” gemaakt was. Die andere boeken waren nog niet grondig door meerdere mensen nagekeken. Bovendien waren een aantal leden halverwege een revisie van de al vertaalde brieven na jarenlang trouw werk uit de vertaalcommissie gestapt, en bleef ook daar nog werk liggen. Het resultaat was dat er een hoop glad te strijken was in de vertaling, zowel qua stijl, doordat niet alles door dezelfde mensen gemaakt was, als het afmaken van de revisie en het eruit halen van fouten.
Tegelijk zag ik de noodzaak van een grondigere (her)analyse van het vertaalwerk. Als je vers voor vers aan het vertalen bent, heb je niet altijd oog voor het grotere plaatje, of je wel consequent bent in je keuzes soms af te wijken van het trefwoord. Daarvoor heb je nodig dat je alles een keer vertaald hebt, en dan woord voor woord opnieuw naar de vertaling gaat kijken, kijken wanneer je afwijkt en wanneer niet, of het consequenter kan of niet. Ook had ik nog een lijst met woorden waarvan het trefwoord misschien niet helemaal accuraat meer was, met nieuwere inzichten in de Griekse taal en het gebruik van het woord. En als laatste waren sommige woorden voor onszelf bekend na decennia van studie, maar voor iemand die straks de uitgave voor het eerst in handen krijgt onbegrijpelijk, woorden zoals eon en era. Als ik daar andere trefwoorden voor kon vinden die de betekenis evengoed of beter weergaven dan zou dat de vertaling veel begrijpelijker maken zonder in te boeten in hoe concordant we vertaalden.
Hier is een groot deel van de tijd van 2022 heen gegaan. Ik heb elk woord uit het Nieuwe Testament opnieuw bekeken, een deel heroverwogen. Ik heb met de hulp van een aantal meelezers alles doorgelezen en al wat spel-, taal- en stijlfouten eruit gehaald, en gekeken naar zinnen die nog niet liepen, verzen die niet duidelijk waren of woorden die haakten. Na deze inhoudelijke nakijkronde is er op basis van die input nog een hoop gesleuteld en meer gladgestreken aan de vertaling. Daarna was nog een laatste nakijkronde nodig, omdat er weer wat zaken veranderd waren, en met een paar mensen en meerdere spellingcheckers zijn we er opnieuw doorheen gegaan. Eind 2022 was ook dit klaar en kon de vertaling in een vorm worden vastgesteld die klaar was om uitgegeven te worden.
Hoewel ik wist dat de grondige (her)analyse nodig was om een goede, betrouwbare en consequente vertaling te krijgen die uitgegeven kon worden, en ik de heranalyse van vertaalde stukken en trefwoorden zeer grondig gedaan heb, wist ik dat ik weerstand kon verwachten. Het vertaalwerk loopt al lang, is onderdeel geweest van tientallen jaren Bijbelstudie in de gemeente, en bepaalde woorden zijn daarom sterk verbonden aan de overtuigingen die men heeft opgebouwd al die jaren. Dat soort woorden veranderen, die sterk verbonden zijn aan jarenlange studie, hoe goed onderbouwd ook, zal niet iedereen verwelkomen. Daarom was er de noodzaak dit zo open mogelijk te doen, en alle keuzes zo goed mogelijk te verantwoorden. Om dit te kunnen doen hebben we een nieuw blad opgericht met de titel “Dicht op het woord”, en is een eerste editie in november uitgegeven. Daarin werd toegelicht waarom er een noodzaak was zaken te veranderen, en werd de onderbouwing voor veranderingen van de trefwoorden van een aantal woorden gegeven.
Om hen tegemoet te komen die niet mee kunnen of willen komen met al deze veranderingen is de versie van de vertaling zoals die eind 2021 was, ook beschikbaar gemaakt om in de onlineversie van de app te raadplegen. Van deze versie is, samen met de versie van eind 2022, toen de vertaling helemaal nagekeken was en uitgegeven kon worden, de data ook online beschikbaar gemaakt en open source gemaakt. Dit voornemen is in het blad ook omschreven, om de data van de vertaling voor eenieder die ermee verder kan werken beschikbaar te maken. Als daar andere mooie projecten mee geholpen kunnen worden of uit voortkomen, die Gods woord dichterbij brengen, dan is dat alleen maar mooi.
Verder hebben we in 2022 nog op Opwekking gestaan om, in samenwerking met stichting E-H Depot Nederland, de app en de vertaling meer bekendheid te geven. Daarvoor zijn enkele boekjes over de vertaling, een flyer, banners en ander materiaal voor de stand ontworpen. Vele duizenden mensen zijn langs onze stand gekomen, en met velen hebben we gesproken. De meesten kenden het werk nog niet, maar waren er gelijk enthousiast erover, helemaal toen duidelijk werd dat alles gratis te gebruiken is. Er is flink geflyerd, en door de reclamecampagnes die we erna online hebben gedaan zijn er een hoop nieuwe gebruikers van de app bijgekomen.
Werkzaamheden 2022
Dit betekent dat de meeste plannen die ik voor 2022 heb geformuleerd, nu dus voor 2023 op de planning staan. Ik herhaal hieronder wat ik toen geschreven heb.
Het plan is om de app flink op de schop te nemen en te vernieuwen. Ik heb allerlei ideeën voor verbeteringen en nieuwe functies, maar wil ook gewoon de interface aanpakken en alles duidelijker en eenvoudiger maken. Ook om in de toekomst de app nog goed te kunnen onderhouden en uit te kunnen breiden is het weer nodig de app volledig opnieuw op te bouwen.
Met het uitbrengen van de nieuwe app wil ik ook een eerste versie van voetnoten/commentaar bij de vertaling van de rest van het Nieuwe Testament uitbrengen. Dit is nu alleen nog maar beschikbaar bij Galaten en 2 Korinte. Ook wil ik een eerste hand leggen aan een woordenboek dat meer informatie geeft over de precieze betekenis van elk Grieks/Hebreeuws woord en duidelijker aangeeft onder welke omstandigheden en om welke reden er is afgeweken van het gekozen trefwoord. Dit zal zeker een groot deel van mijn tijd komend jaar in beslag nemen.
Daarnaast wil ik dus in de loop van het jaar ook beginnen aan het reconstrueren van de Hebreeuwse grondtekst en het maken van een vertaling bij het Oude Testament. Ook wil ik in 2023 weer twee edities van het nieuwe blad uitgeven, Dicht op het woord, om meer uitleg en onderbouwing te geven bij al het werk dat er gebeurt. En de papieren uitgave van het Nieuwe Testament zal komend jaar verschijnen.
Ook willen we weer naar Opwekking, en wellicht andere christelijke evenementen, om de app en de vertaling te promoten, en via campagnes weer meer mensen bereiken. Het was bijzonder vorig jaar op Opwekking te leren dat er zoveel mensen enthousiast worden van de app en vertaling, maar er nog niet bekend mee zijn. Daar is nog een hoop te winnen.
Dank
Zoals u ziet, is er weer een hoop werk verricht afgelopen jaar, en er ligt weer genoeg vruchtbaar werk klaar voor het komende jaar. Ik wil allen die dit werk mogelijk maken met giften danken dat ze hierin willen delen, en allen die op een andere manier een steentje bijdragen aan dit werk. Wat is er mooier dan zo te kunnen werken om Gods woord dichter bij de mensen te brengen? En natuurlijk wil ik God danken, die ons Zijn Woord gegeven heeft. Moge het weer een vruchtbaar jaar worden. Opdat we Hem beter mogen leren kennen!
Thijs Amersfoort
Directeur Stichting NCV-Bijbelstudie